Bất kể thích hay ghét Trump, ai cũng phải công nhận TT Trump là một vị tổng thống hết sức đặc biệt. Đặc biệt ở điểm ông có lẽ là tổng thống rất hiếm hoi muốn làm tổng thống để... 'làm một cái gì thay đổi xã hội' mà ông coi như đầy sai sót, hậu quả của những chính sách sai lầm hay thiếu sót của không biết bao nhiêu đời tổng thống, Cộng Hòa và Dân Chủ. Dĩ nhiên là phần lớn các tổng thống đều có một hoài bảo, một giấc mộng thay đổi xã hội Mỹ, để lại dấu ấn trong lịch sử, nhưng phải nói chưa có một tổng thống nào trong lịch sử cận đại Mỹ lại làm nhiều chuyện đổi đời, để lại dấu ấn khổng lồ như ông Trump.
Nhân dịp TT Trump hứa sẽ cho phần lớn dân Mỹ được hưởng cái mà ông gọi là 'cổ tức' -dividends- của chính sách thuế quan, 2.000 đô một người, ta nhìn lại xem. Trước hết, phải nói ngay vấn đề thuế quan đã được bàn qua khá nhiều trên Diễn Đàn Trái Chiều này.
https://diendantraichieu.blogspot.com/2018/10/trump-anh-tau-cong.html (10/2018)
https://diendantraichieu.blogspot.com/2020/05/bai-127-tt-trump-va-trung-cong.html (5/2020)
https://diendantraichieu.blogspot.com/2025/08/bai-399-thue-quan-va-lam-phat.html (8/2025)
Bài cuối cùng #399 là cập nhật mới nhất cùng với nhiều chi tiết nhất về lý do và hậu quả của chính sách thuế quan của TT Trump, quý độc giả nên đọc lại để hiểu rõ thêm.
Cái mỉa mai lớn nhất là TT Trump trong nhiệm kỳ hai này lại thay thế một ông tổng thống lờ mờ, nổi bật với đầu óc lủng củng vì cao tuổi nhất trong lịch sử hơn 300 năm của Mỹ. Biden là một chính khách phải nói là 'lão làng' nhất trong các chính khách bất kể đảng nào. Cụ Biden làm chính trị, lăn lộn trong chính trường hơn nửa thế kỷ, nhưng lại đạt được những thành tích thật là 'tàng hình' như chưa từng thấy. Lịch sử đã nói nhiều về New Deal của Roosevelt, New Frontier của Kennedy, Great Society của Johnson, thuyết 'chân vạc hay tam đầu chế' thế giới của Nixon, Cách Mạng Bảo Thủ Reagan, đột phá của Obama,... nhưng về Biden, lịch sử sẽ chỉ ghi nhận một cụ già nhu nhược lẩm cẩm tham quyền cố vị bị các đồng chí trong cánh tả của đảng DC xoay như dế để rồi cuối cùng bị chính các đồng chí cùng đảng xúm lại đuổi về nhà già dưỡng bệnh:
- hơn nửa thế kỷ trong quốc hội và phó tổng thống rồi tổng thống mà tuyệt đối không để lại bất cứ dấu ấn nào, không có một bộ luật, chính sách hay chủ thuyết chính trị nào mang tên Biden;
- hai lần ra tranh cử tổng thống (1988-2008) đều mang lại những kết quả thảm hại nhất: chưa bao giờ đạt được tới 5% hậu thuẫn ngay trong đảng DC, phải tự ý rút lui rất sớm;
- leo lên tới chức phó TT nhờ 'một phiếu bầu' của đúng MỘT người là Obama khi được Obama chọn làm phó TT cùng liên danh;
- là tổng thống đương nhiệm duy nhất trong lịch sử mà khi ra tái tranh cử đã bị ông cựu xếp TT Obama, ông đồng chí lãnh đạo khối DC trong thượng viện Chuck Schumer, và bà đồng chí DC, chủ tịch hạ viện Nancy Pelosi phải hiệp lực lôi cổ ra, không cho tái tranh cử;
- là tổng thống đạt được thành tích có một không hai của ông tổng thống đồng chí Jimmy Carter, là lạm phát cao nhất trong hơn bốn chục năm qua, cũng là tổng thống chủ trì cuộc tháo chạy thảm hại nhất lịch sử của quân đội Mỹ;
- là tổng thống duy nhất đi vào lịch sử như tổng thống già nua, ngớ ngẩn, lẩm cẩm, trên bờ vực alzheimer, chủ trì một thời 'thức tỉnh' điên rồ vô đạo nhất;
- nếu nói về dấu ấn chính trị, thì phải nói cái dấu ấn duy nhất cũng là lớn nhất của Biden là... đã là tổng thống duy nhất trước khi bị đẩy ra khỏi Tòa Bạch Ốc, đã ký giấy (bằng máy!) ân xá cho con, cho tất cả các em, từ em ruột tới em dâu, em rể, rồi ân xá luôn các phụ tá, quan chức cao cấp và cả lô dân biểu gia nô, chưa kể hơn 4.000 tù nhân, phần lớn tù hình sự trong đó có nhiều tội nhân chịu tội tử hình đang chờ ngày lên ghế điện;
- là tổng thống để lại cho cử tri Mỹ một bà phó tổng thống ngớ ngẩn nhất lịch sử, nổi tiếng vì cái cười như ngựa hí và nói lăng nhăng chẳng ai hiểu nói gì;
- là tổng thống để lại đại họa lớn nhất cho lịch sử đảng của mình, khiến đảng DC mất từ hành pháp, tới thượng viện, hạ viện, Tối Cao Pháp Viện, hơn 30 tiểu bang, và kinh hoàng hơn cả, đã để lại một cái đảng, hay chính xác hơn, một cái 'xác' chính trị không lãnh đạo, không chủ trương, không đường hướng, không hậu thuẫn trong quần chúng. Mất hết tư thế chính đảng đối lập, bất lực ngồi chửi đổng nhìn tổng thống kế nhiệm múa võ Sơn Đông một mình một chợ.
Trở lại câu chuyện TT Trump, có lẽ cần cả một tự điển mấy ngàn trang để viết cho rõ tất cả những thành tích của ông thần Trump này, hay ít nhất cũng cần vài ba bài nhận định của DĐTC này. Chúng ta sẽ có dịp coi lại thành quả của TT Trump khi tới kỷ niệm một năm cầm quyền của ông. Ngay bây giờ, ta xem lại 'cái đinh' lớn nhất của TT Trump; đó là chuyện thuế quan, phải được coi như đã trở thành cái cột mốc quan trọng nhất trong ít nhất hai chính sách kinh tế và đối ngoại của TT Trump.
Thuế quan là một cách sử dụng quyền lực bình thường, đã được cả thế giới sử dụng như nguồn tài chánh quan trọng từ cả mấy ngàn năm nay, không phải là cái gì ông Trump mới sáng chế ra. Cái mới lạ từ ông Trump là ông đã biến thuế quan đánh trên hàng nhập cảng thành một công cụ chiến lược chính trị cực quan trọng và có thể nói thật hữu hiệu để đặt lại vị trí đại cường Mỹ trên thế giới. Phải nói ngay đây dường như là một 'khám phá mới' của ông Trump.
Ngay trong nhiệm kỳ tổng thống đầu (2017-2020), ông Trump đã liếc mắt qua thuế quan, nhưng dường như khi đó, ông chỉ thấy cái lợi và hại của một vài thuế quan với vài quốc gia, đặc biệt là thuế quan đánh trên hàng Trung Cộng, thuế quan đánh trên hàng của hai ông hàng xóm Canada và Mexico, cũng như thuế quan đánh trên vài nhu yếu phẩm nhập cảng quan trọng của Mỹ là sắt và nhôm. Chỉ trong nhiệm kỳ hai này, ông Trump mới khai thác mạnh tầm quan trọng thực tế của thuế quan chẳng những trên cả nền kinh tế Mỹ mà còn là một công cụ cực kỳ hữu hiệu trong chính sách đối ngoại, trong việc bảo vệ quyền lợi của Mỹ đối với cả thế giới.
Trong nhiệm kỳ đầu đó, việc thay đổi mức thuế quan chỉ được đặt ra trong vài trường hợp lẻ tẻ trên. Nhưng qua nhiệm kỳ này, thuế quan đã bất ngờ biến thành công cụ cột trụ của toàn bộ chính sách kinh tế và đối ngoại nhằm phục vụ việc... Make America Great Again khi thuế quan được ấn định lại cho tất cả các xứ có hàng xuất cảng qua Mỹ, nghĩa là cho cả thế giới.
Đám vẹt cuồng chống Trump, chống tất cả những gì Trump làm hay nói, hay không làm hay không nói, đã xúm lại công kích. Công kích một chính sách của một tổng thống là chuyện dĩ nhiên, bình thường, không có gì lạ, nhưng cái khổ đáng nói là gần như tất cả những 'chuyên gia tự phong' đã chống đối chính sách thuế quan của TT Trump một cách mù lòa nhất, chống chỉ vì chống mà thật sự chẳng hiểu mô tê ất giáp gì về lý do tại sao phải đánh thuế quan cũng như hậu quả của thuế quan.
Chính sách và lý thuyết thuế quan, đánh thuế quan toàn diện trên hàng của tất cả các nước đã được bàn qua khá nhiều bởi truyền thông loa phường Mỹ và cả Việt, tuy chưa đủ vì tính cực kỳ phức tạp, có phần khó hiểu cho người dân bình thường như chúng ta, DĐTC xin miễn bàn thêm, nhường chỗ cho các chuyên gia kinh tế tài chánh bàn ra bàn vô, dạy bảo thiên hạ. Ở đây, DĐTC chỉ xin bàn về thuế quan dưới cái nhìn thực tế và cụ thể là thuế quan ảnh hưởng như thế nào trên vật giá, trên cuộc sống thực tế của chúng ta.
Vấn đề thuế quan đã được DĐTC bàn qua từ năm 2018 qua ít nhất ba bài nhận định trên DĐTC, đặc biệt là với Trung Cộng. Xin phép được trích dẫn lại vài đoạn trong mấy bài đó:
"Một cụ tỵ nạn viết bài đả kích việc tăng thuế quan trên hàng TC và cho đó chỉ là hình thức đánh thuế mà nạn nhân là dân Mỹ, trong đó có đám tỵ nạn chúng ta, trong khi các Chú Ba chẳng hề hấn gì.
Cụ đưa ra một thí dụ giản dị: một cái áo trẻ em nhập cảng từ TC bán 20 đô; TT Trump đánh thuế quan 25%, ngay sau đó giá cái áo sẽ tăng lên tới 25 đô. Cái 5 đô khác biệt do bà mẹ tỵ nạn trả khi mua áo cho con, chứ Chú Ba vẫn lãnh đủ vốn lẫn lời. ... Lý luận kiểu này sẽ thấy TT Trump và đám ‘siêu phụ tá’ đúng là cực kỳ ngu xuẩn: ra một biện pháp chỉ có hại cho dân Mỹ mà chẳng đụng lông chân các Chú Ba. Chắc tại TT Trump quên tham khảo ý kiến cụ tỵ nạn trước khi ra quyết định?"
Có một lần khác, một con vẹt khác 'hoành tráng' tung email lý luận:
"... tăng thuế quan lên hàng nhập cảng từ TC sẽ đưa đến hậu quả là dân Mỹ sẽ chịu hết 100% thiệt thòi. Cụ viết rất khoa học, cứ như thật: “Thí dụ China bán 1 chiếc xe đạp vào Mỹ giá $1000 dollars. Trump tăng thuế 25%, chiếc xe đạp đó lên giá $1250. Người Mỹ mua xe đạp bây giờ phải trả $1250 chứ không phải $1000. China vẫn lãnh trọn $1000 dollars, trước hay sau khi tăng thuế. Người Mỹ là người sẽ trả thuế thêm $250 dollars, không phải China”.
Đã khiến DĐTC phản bác:
"Đối với ông bán xe đạp Tầu, nếu cứ để giá xe tăng lên tới 1.250 đô thì ông ta sẽ mất khách hàng rất nhanh, có thể vì xe đạp của ông đắt hơn túi tiền người mua nên họ không mua xe đạp nữa, hay sẽ đi mua xe đạp Đại Hàn bán ở tiệm bên cạnh với giá cũ 1.000 đô vì hàng Đại Hàn không bị đánh thuế quan. Trong cái kinh tế thị trường Mỹ, ông chủ Tầu muốn sống còn, phải có biện pháp, sa thải bớt nhân công, trừ bớt lương nhân công, hay gì gì đó, để giảm giá thành, hay chấp nhận lời ít đi, giữ giá bán ở mức cũ hay tăng rất ít.
Ông kinh doanh Mỹ thấy có khoảng trống trong thị trường, bỏ tiền mở hãng làm xe đạp ngay tại Mỹ, giúp tạo công ăn việc làm cho dân Mỹ. Hay xe đạp Mỹ của ông đang bị xe TC cạnh tranh, bây giờ xe TC đắt hơn, ông Mỹ sẽ được ưu thế, bán được xe nhiều hơn, thuê thêm nhân công Mỹ để sản xuất nhiều xe đạp hơn. Tạo công ăn việc làm như đã bàn, chính là mục tiêu thật sự của TT Trump trong trận chiến thuế quan.
Đối với chính phủ Mỹ, tăng thuế quan cũng có nghĩa là tăng thu nhập thuế cho chính phủ, biết đâu nhờ vậy, các cụ tỵ nạn có thêm ít tiền trợ cấp? Hay được giảm thuế lợi tức? Trong khi đối với TC, tăng thuế quan sẽ gây khó khăn cho kinh tế TC, giảm xuất cảng, các công ty giảm lợi nhuận, nhân công Tầu bị giảm lương hay mất job. Tất cả giải thích tại sao trong cuộc chiến tranh mậu dịch này, thị trường chứng khoán TC rớt thảm hại trong khi thị trường chứng khoán Mỹ tăng như hỏa tiễn.
Đối với túi tiền thực tế của quý vị thì theo tin của Washington Post (không phải VL ‘đoán’ đâu), một nghiên cứu chung của Đại Học Harvard, Đại Học Chicago, và Ngân Hàng Hàng Dự Trữ Liên Bang tại Boston xác nhận trong khi thuế quan hàng TC tăng từ 15% đến 25% thì nhiều món hàng sẽ không bán được ở Mỹ nữa, trong khi các món hàng khác bán được thì giá chỉ tăng trong khoảng 1% đến 1,4%, hậu quả của việc các công ty phải tìm đủ cách để giảm thiểu việc tăng giá. Tức là dựa trên cái thí dụ của cụ, chiếc xe đạp của TC nếu còn bán được vì không có xe đạp Mỹ hay xe đạp Đại Hàn, chỉ có thể tăng giá từ 1.000 đô lên tới 1.010 hay 1.014 đô chứ không phải 1.250 đô như cụ tác giả hù dọa hay xuyên tạc, hay viết bừa qua đoán mò để công kích Trump."
Đó là nói chuyện thuần tuý về hậu quả tăng thuế quan trên kinh tế Mỹ. Đi xa hơn, DĐTC đã viết thêm:
"Việc TT Trump tăng thuế quan hàng TC nằm trong sách lược kinh tế nhắm ba mục tiêu rõ rệt:
- Chặn bớt hàng TC vào Mỹ để cổ võ và giúp đỡ kỹ nghệ Mỹ phát triển lại, tạo công ăn việc làm cho nhân công Mỹ, và giảm thất thu ngoại thương của Mỹ;
- Gây khó khăn kinh tế trong nội địa TC, đưa đến bất ổn chính trị trong nước, làm suy yếu chế độ nói chung và họ Tập nói riêng;
- Suy yếu đó sẽ chặn đứng chính sách bành trướng kinh tế và chính trị của TC trên thế giới, đặc biệt là trong vùng Đông Nam Á và trong các khu vực đang phát triển như Phi Châu và Nam Mỹ.
Những bài trên đã được đăng trên DĐTC hồi năm 2018, nhưng cho đến nay vẫn không sai, tuy cần cập nhật.
Chẳng hạn bài trên có viết nếu vì tăng thuế quan mà xe đạp Trung Cộng trở nên đắt hơn, thì dân Mỹ có thể đi mua xe đạp Hàn Quốc rẻ hơn chẳng hạn, vì xe đạp Hàn Quốc không bị thuế. Lý luận này không còn thích hợp, không còn giá trị khi bây giờ TT Trump đã tăng thuế quan có thể nói là trên tất cả hàng nhập bất kể xứ nào, từ xe đạp TC tới xe đạp Hàn Quốc, tuy mức nhiều ít có thể thay đổi.
Trước hết, tại sao lại có chuyện tăng thuế quan cho tất cả thế giới?
Câu trả lời hiển nhiên nhất: TT Trump khám phá ra ông có thể dùng thuế quan làm quân bài, hay công cụ chiến lược để điều đình trả giá cho bất cứ chính sách nào khác, từ chính sách mậu dịch để tạo thế quân bình mậu dịch, cho tới chính sách đối ngoại, quốc phòng, di dân,... để tạo quân bình chính trị, xã hội cả tài chánh lại cho nước Mỹ. Chẳng hạn cụ thể là TT Trump đã dùng thuế quan để điều đình với Canada và Mexico để họ thay đổi chính sách di dân của họ, kiểm soát kỹ hơn biên giới của họ để ngăn cản việc di dận tràn lậu qua Mỹ qua hai cánh cửa Canada và Mexico, mang theo nhiều thứ 'không hay tốt' gì cho Mỹ như băng đảng ma túy, thuốc fentanyl, hàng nhái, hàng độc của Tầu cộng,... Hay TT Trump tăng thuế quan trên hàng Ấn Độ như một cách áp lực bắt Ấn Độ phải ngưng mua dầu hỏa của Nga để Nga bớt tiền tài trợ cuộc chiến chiếm Ukraine. Hay TT Trump đã dùng thuế quan để chặn VC tiếp tay tải hàng lậu, hàng nhái, hàng giả, hàng độc của Tầu Cộng vào Mỹ lại còn được hưởng quy chế 'Tối Huệ Quốc' của VN.
Việc mức thuế quan không đồng nhất mà khác biệt rất lớn là thông điệp của TT Trump cho cả thế giới biết quan hệ mậu dịch hay xa hơn, quan hệ ngoại giao với Mỹ sẽ tùy thuộc vào việc các quốc gia khác có đáp ứng nhu cầu, quyền lợi của Mỹ hay không. Việc các nước trên thế giới tự do khai thác, vắt sữa con bò Mỹ chính thức cáo chung. Mỹ bây giờ không còn là anh cả có bổn phận là phải lo cho cả đàn em hơn 200 quốc gia của cả thế giới. Quan hệ của Mỹ với thế giới bây giờ là quan hệ quân bằng giữa một quốc gia với một quốc gia, trong sự tương kính và tương nhường, không còn là quan hệ một chiều đại ca lo cho đàn em, nhất là khi đàn em đó không phải lúc nào cũng tôn trọng đại ca. Khi chính sách của Mỹ là bắt dân Mỹ cong lưng lãnh thâm thủng ngân sách, cõng công nợ cao ngất ngưởng gấp mấy lần khả năng sản xuất nội địa để nuôi cả thế giới, trong đó có những quốc gia giàu sụ như Nhật Bản, Tây Âu,... hiển nhiên có cái gì sai lầm từ gốc.
Cái mỉa mai thô bạo nhất mà TT Trump vạch ra cho cả thế giới thấy là chính sách America First bị cả thế giới công kích là ích kỷ, chỉ biết lo cho mình lại thật sự là chính sách của hơn hai trăm quốc gia trên thế giới. Thật vậy, trên thế giới này, không có một xứ nào, một tổng thống, một vua hay một thủ tướng nào lại đi hô hoán "nước tôi hạng thứ, tôi sẽ phục vụ quyền lợi của nước tôi sau khi chu toàn trách nhiệm với các nước A, nước B, nước C gì đó" (Dĩ nhiên không kể cụ Tổng Bí Nguyễn Văn Linh khẳng định VN đánh Mỹ chết bỏ cho Nga Tầu!!!). Đó có lẽ là cái tội lớn nhất của Trump: dám nói huỵch tẹt những sự thật khó nói cho các chính trị gia bình thường. Chỉ vì Trump thật ra chưa khi nào là chính trị gia, hoàn toàn khinh miệt chính trị kiểu mỵ dân, bốc phét, hứa trăng hẹn biển để rồi tất cả đều là chuyện vũ như cẩn.
Cái độc đáo của Trump là trước khi nói, không cần uốn lưỡi bẩy lần hay hai lần. Nói huỵch tẹt hết, nhiều khi khiến nhiều người bối rối, cũng có khi tự gây bối rối cho chính mình. Câu hỏi Trump đặt ra cho dân Mỹ và cả dân thế giới rất giản dị: tại sao chính phủ Mỹ phải bắt dân Mỹ đóng thuế để Nhà Nước Mỹ có tiền lo cho cả thế giới? Như tin mà truyền thông loa phường chạy tít lớn: nếu USAID ngưng viện trợ thế giới, cả triệu trẻ em trên thế giới sẽ chết. Ủa, tại sao việc đó lại là trách nhiệm của Mỹ? Tại sao những trẻ em đó chết lại là lỗi của Mỹ? Thế các chính phủ địa phương đâu? Liên Hiệp Quốc đâu? Hội Hồng Thập Tự Quốc Tế đâu, Liên Âu đâu? World Bank đâu? IMF đâu? WHO đâu? Các xứ giàu sụ như Bắc Âu, Thụy Sỹ, Nhật Bản,... đâu? Cả thế giới đã quá quen thuộc với USAID, có ai nghe nói tới EUAID của Liên Âu hay JAID của Nhật bao giờ không? Mỹ đã lo cho cả thế giới trong hơn 60-70 năm qua, từ ngày cả thế giới tan hoang sau Đệ Nhị Thế Chiến tới bây giờ khi chính Mỹ phải cạnh tranh sống còn với cả mấy chục đại cường kinh tế thế giới, bây giờ muốn Mỹ tiếp tục cõng cả thế giới tới khi nào? Vì mục đích gì? Đạt được kết quả cụ thể nào khi cả thế giới tiếp tục chửi Mỹ là dân ngớ ngẩn -naive- nhất thế giới sao? Hay bỏ phiếu chống Mỹ trong các tổ chức quốc tế, từ Liên Hiệp Quốc tới WHO, UNESCO, IMF,...
Một con số nhiều ý nghĩa: Mỹ đã viện trợ tổng cộng khoảng 120 tỷ đô cho Ukraine, -viện trợ kinh tế, nhân đạo và quân sự- trong khi Liên Âu viện trợ tổng cộng 140 tỷ; với Liên Âu gồm có 27 quốc gia, tính đổ đồng, mỗi quốc gia Âu Châu viện trợ trung bình 5 tỷ cho Ukraine, Mỹ coi như đã viện trợ gấp 24 lần một quốc gia trong Liên Âu, trong khi chiến tranh Ukraine đe dọa trực tiếp an ninh của Liên Âu chứ không phải Mỹ.
Trở về câu chuyện thuế quan: trong câu chuyện thí dụ của DĐTC, nếu Trump đánh thuế quan trên xe đạp Trung Cộng, trên xe đạp Hàn Quốc, trên xe đạp bất cứ xứ nào khác thì như vậy, người muốn tránh trả giá cao, chỉ còn cách mua xe đạp do Mỹ sản xuất. Đó là lý do đầu tiên TT Trump muốn đánh thuế quan trên tất cả mọi hàng nhập từ bất cứ xứ nào: như một công cụ để phát triển sản xuất nội địa Mỹ, phát triển kinh tế Mỹ và tạo công ăn việc làm cho dân Mỹ -trong đó có ít nhiều anh tị nạn Mít-.
Nhưng vì mức thuế quan không đồng đều, tùy theo điều đình với Mỹ, nên có thể nói Trump đã tạo ra một thế cạnh tranh quốc tế giữa các quốc gia bán hàng cho Mỹ: phải làm sao thỏa mãn những đòi hỏi, những nhu cầu của Mỹ, phải có qua có lại, thì mới được hưởng mức thuế quan thấp hơn, mới dễ bán được hàng cho dân Mỹ hơn.
Đó là nói chuyện nguyên tắc. Trên thực tế, việc cạnh tranh quốc tế cũng có giới hạn, chẳng hạn như xe đạp Hàn Quốc chỉ có thể cạnh tranh chống xe đạp TC tới một giới hạn nào thôi vì dù sao thì mức lương, quyền lợi nhân công bên TC cũng thấp hơn xa mức của Nam Hàn. Hơn nữa, việc đổi giá để cạnh tranh không phải là chuyện dễ dàng xẩy ra qua đêm, mà cần thời gian, do đó, trong thời gian đầu, dài ngắn tùy sản phẩm, có thể dân Mỹ sẽ phải trả giá cao hơn. Theo một nghiên cứu của Harvard, Đại Học Chicago và Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang, chỉ số giá cả Mỹ sẽ tăng khoảng từ 1% tới 1,4%. Theo tài liệu của ChatGPT thu thập được từ nhiều nghiên cứu, thì mỗi người Mỹ nói chung sẽ phải chi thêm mỗi năm từ 1.800 đô tới 2.400 đô là hậu quả của lạm phát trên giá cả vì tăng thuế quan.
Có lẽ đây cũng là con số các chuyên gia của TT Trump tìm ra, đưa đến việc TT Trump hứa hẹn sẽ cấp cho mỗi người dân nghèo và trung lưu (người có lợi tức cao sẽ không được, tuy chưa rõ chi tiết), 2.000 đô để bù đắp lại. Chưa kể việc chấm dứt cong lưng cõng cả thế giới mà chỉ phải chịu tăng giá sinh hoạt thêm dưới 1.5% là quá rẻ, mà lại còn được Trump cho tiền bù đắp hết, thì còn gì để khiếu nại?
Một con vẹt bị chỉ trích suốt ngày ngồi chửi Trump nhưng khi Trump cho tiền thì mau mắn dở mũ ra nhận ngay, đã phản biện, "tiền không có tội, việc gì phải chống? Có chống là chống Trump làm bậy thôi". Vâng tiền không có tội, cũng như chẳng có mùi gì, tiền nào cũng là tiền, tội gì không lấy, kể cả tiền ăn cắp, ăn cướp cũng ô-kê vì tiền ăn cắp đâu có tội, đâu có tanh hôi gì đâu. Chỉ có Trump làm bậy đáng chửi thôi, kể cả khi Trump phát tiền cho mình cũng là làm bậy, đáng chửi, phải không?
Năm xưa, dân ta có câu 'nói láo như vẹm', bây giờ, cộng đồng tị nạn có câu tương tự 'nói láo như vẹt'.
